ASLI DAĞARCIKOĞLU
Pil atıkları, içerdikleri cıva, kurşun, çinko, kadminyum gibi zararlı maddelerle toprağı kirletiyor ve insan sağlığına zarar veriyor. Ülkemizde piller sadece gömülerek yok ediliyor. Oysa gelişmiş ülkelerde geri dönüşüm yapılıyor.
Hepimiz hayatımız boyunca birçok tehlilerle karşılaşıyoruz. Ülkemizde gün geçtikçe artan nüfus, kentleşme ve gelişen teknoloji bu tehlikelerle karşılaşma olasılığını daha da artıyor.
Sürekli artan ihtiyaçlar ve değişen yaşam koşulları insanların tüketen bireyler olmasına neden oluyor. Bu durum çevre kirliliğiyle birlikte atık kavramını da beraberinde getiriyor. Atıklar çevreyi ve doğayı kirletmenin yanı sıra, insan sağlığına da zarar veriyor. Yıllar önce bu sorunla yüzleşen insanoğlunda çevre bilincinin oluşması ise henüz çok yeni. Çevre kirliliği sorununa farklı çözümler üreten insanlar, atıkların geri dönüşümünü sağlayarak daha sağlıklı bir gelecek yaratmaya çalışıyor. Geri dönüşümle atıklar, fiziksel ve kimyasal işlemlerden geçirildikten sonra yeniden kullanılıyor. Bu da varolan çevre sorununun biraz olsun azalmasını sağlıyor.
Cıva insan sağlığına en zararlı madde
Plâstik, kâğıt, metal ve cam gibi atıkların değerlendirilmesi ve yeniden kullanılması için uygulanan geri dönüşüm piller için de yapılıyor. Günlük hayatımızda, evde, iş yerinde kullandığımız piller, hesap makinesinden işitme cihazlarına kadar her türlü alette bulunuyor. Ancak bu pillerin bilinçsiz kullanılması ve bunun sonucunda atıklarının yok edilememesi çevreye zarar veriyor. Pil atıkları, içerdikleri cıva, kurşun, çinko, kadminyum gibi zararlı maddelerden dolayı toprağı kirletiyor ve bu yolla insan sağlığına zarar veriyor.
Pillerin içinde bulunan cıvanın, insan sağlığına en çok zarar veren madde olduğunu belirten Geri Kazanım Çaba Grubu Üyesi Funda Günay, “Pillerin içindeki tüm maddelerin zararı kimi zaman öldürücü boyuta ulaşabiliyor. Bu maddeler toprağa karışarak hayvanların yediklerinden ya da sulardan insan vücuduna karışıyor. Bu da dolayısıyla sağlığımızda geri dönüşümü olmayan izler bırakıyor” diyor. Günay ayrıca pillerden çıkan zararlı maddelerin, çocukların duygusal zekalarının gerilemesine ya da sinir sistemlerinin zayıflamasına neden olduğunu belirterek, “Bir küçük kalem pilin 4 metrekare toprağı kirlettiğini ve bu toprağın üretim yapılamaz hâle dönüştüğünü düşünecek olursak, tehlikenin boyutunu daha da iyi kavrayabiliriz” şeklinde konuşuyor.
Ülkemizde pil geri dönüşümü yapılmıyor
Bu kadar çok zarara sahip atık pillerin tehlike yaratmaması için kesinlikle geri dönüşümünün sağlanması gerekiyor. Ancak ülkemizde pil geri dönüşümü sağlayan bir tesis bulunmuyor. Ekonomik açıdan yüksek maliyet gerektirdiği için bir tesis kurulamadığını söyleyen Geri Kazanım Çaba Grubu Kurucusu ve Başkanı Şükran Aydın, şunları söylüyor: “Pil geri dönüşümü için çok büyük yatırım yapılması gerekiyor. Bu yüzden şu anda ülkemizde piller sadece gömülerek yok ediliyor. Ama gömülmesi de sağlığımızın korunması için yeterli değil. Çünkü uzun yıllar sonra da olsa bir şekilde toprağa karışarak insanları etkiliyor.” Geri Kazanım Çaba Grubu üyeleri ayrıca, pillerin gömülürken toplu biçimde değil, ayrı ayrı gömülmesi gerektiğine dikkat çekiyor. Buna neden olarak ise, ayrı ayrı gömülen pillerin, toplu gömülenlere oranla daha az zararlı olmasını gösteriyorlar.
Belediyeler atık pilleri topluyor
Atık pillerin ülkemizde gömülerek yok edilmesine bazı belediyeler de öncülük ediyor ve özellikle ilçe belediyeleri bu konuda çalışmalar yapıyor. Şu anda sadece İstanbul, İzmit, Denizli belediyelerinde bu konuda çalışmalar yapıldığını belirten Funda Günay, şunları söylüyor:
“Bu illerimizde pil geri dönüşüm kutuları bulunuyor. Ayrıca İstanbul Belediyesi’nde atık pil kutusu isteme hattı var. Bu piller belediyelerce toplanarak gömülüyor. Ama tabii ki bu yeterli değil. Bunun daha yaygınlaştırılması ve insanların bilinçlendirilmesi gerekiyor.”
İstanbul’da ayda yaklaşık 2 bin 500 kg pil toplanıyor ve bu atık piller, Kemerburgaz çöplüğünde betondan yapılan özel bir hücre içine gömülüyor. Bu hücrenin kalan ömrü ise sadece 10 yıl.
Atık pillerin gün geçtikçe sorun yaratması nedeniyle ülkemizde bir de akü ve pil yönetmeliği bulunuyor. 2004 yılında yürürlüğe giren yönetmelikte, akü ve pil üreticileri için birtakım kısıtlamalar getiriliyor. Yönetmeliğe göre, pil üreticileri ürettikleri pillerin geri kazanımı konusunda da sorumlu durumdalar. Ayrıca tüketiciler de atık pillerini diğer evsel atıklardan ayrı toplayarak oluşturulan pil toplama noktalarına teslim etmek zorundalar
.
Halk hizmet talep etmeli
Ülkemizde atık piller sadece gömülerek yok edilirken yurt dışında durum oldukça farklı. Özellikle ekonomisi gelişmiş Avrupa ülkelerinde pil geri kazanımını sağlayan tesisler bulunuyor. Fransa, İsviçre gibi ülkelerde ise piller ya geri kazanım tesislerine ulaştırılıyor ve geri dönüşümü sağlanıyor ya da gömülerek yok ediliyor. Bu konuda halkın devletten ve bulundukları illerin belediyelerinden talepte bulunması gerektiğini vurgulayan Aydın, “Biz hizmet talep etmezsek, onlar da bir şey yapmazlar. Bu konuda bilinçlenmeli ve daha dikkatli hareket etmeliyiz” diyor.
Atık pillerin toplanması ve geri dönüşümünün sağlanması amacıyla kurulan Geri Kazanım Çaba Grubu, ÇEVKO’nun öncülüğünde hizmet veriyor. Sokak çocuklarına yardım etmek amacıyla gönüllülük temelinde yola çıktıklarını söyleyen Aydın, “Sokak çocukları çevrelerindeki geri dönüşümü sağlanabilir ürünleri toplayarak para kazanabilirler. Biz bu bilinci yerleştirmeye çalışıyoruz. Bunun için çeşitli fuarlara da katılıyoruz. Geri kazanımla esas amacımız insanî kazanımı sağlamak” diyor.
Çevko Tel: 0216 428 78 90. İBB Pil Kutusu İsteme Hattı: 0212 512 28 91.
Muğla Belediyesi çevreye duyarlı
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder