Şapka inkılâbı yaptık, şapka giyecek misiniz?

"Gönenli Mehmet Efendi" Kitap Kapağı

Aksekili Hoca, Konya Kapu Câmii'nde vaaz ediyor, meşrutiyetin son ve Cumhuriyetin ilk yıllarında. 
İstiklâl harbinde Mustafa Kemâl'in komutasındaki orduya büyük çapta katkısı olmuş bir sarıklı mücâhid. 
İslâm milletlerinin bir ferdi olarak, İslâm ordusuna katkı, yani müslümanlık gayretiyle...
Gayret-i diniyye, gayret-i İslâmiyye niyetiyle yapılıyor bu yardım. Sonradan savaş bitip de, devrimler, terslikler başlayınca, Aksekili Hoca Dedem, onyedi sene, şapka inkılâbından sonra evinden dışarı çıkmıyor! 
Şapka giymemek için kendisini hapsediyor, onyedi, tam onyedi sene!..
Mustafa Kemâl'in kendisine büyük hürmeti varmış, savaştaki katkısından dolayı da... 
İşte o şapka inkîlâbından sonra, Konya'ya geldiği bir tarihte, bir gün Aksekili Hoca Dedem'in ziyâretine gelmiş Mustafa Kemal. 
Kur'an okuyormuş Hoca Dedem o anda. 
Beklemiş biraz bir kenarda Mustafa Kemal. 
Hoca Dedem Kur'an-ı Kerim'i -okuduğu yeri bitirdikten sonra- kapatınca: 
Neye geldin Mustafa? diyor, gayet soğuk bir şekilde.
Mustafa Kemal: 
-Hocam, şapka inkılâbı yaptık, şapka kanunu çıktı biliyorsunuz, şapka giyecek misiniz? diyor.
-Hayır, giymeyeceğim!.. diyor Aksekili Hoca Dedem, yine gayet soğuk bir şekilde. 
Ondan sonra Mustafa Kemal çıkıp gidiyor, ama... 
Ölünceye kadar kimseye bir zararı yok. 
Kendisi, evindeki hapishanenin hem gardiyanı, hem müdürü, hem mahkumu... 
Onyedi sene, evinden dışarıya sadece geceleri, oniki-bir -00.24 ile 001- arasında, karanlıkta çıkıyor, sarığıyla cübbesiyle. 
Bir kaç sokak dolaşıyor ve tekrar kendi zindanına dönüyor Hoca Dedem.

Şimdi ben bunları anlatınca, Gönenli Hoca, sedirde oturuyordu. 
Ben de ona yakın bir yerde. 
Anlatmaya başladı. 
Cumhuriyetin ilk yıllarında yapılan bazı mel'anetleri anlattı evvelâ. 
Ben de ağladım. Gönenli ağladı.

* Gönenli Mehmet Efendi, Mustafa Özdamar, Sh. 23, 24.