Fatih Sultan Mehmed'ten (1441-1446/1451-1481) önce hiçbir padişah, portresini yaptırmamıştır. Bu sebeple Osmanlı padişah portreciliğinde, yaşadığı dönemde portresi yapılmayan sultanların dış görünüşleri tarihî metinlerde anlatıldığı biçimde veya tamamen hayali olarak betimlenmiştir. Fatih Sultan Mehmed'ten sonra tahta çıkan padişahların bir çoğu portresini yaptırmıştır. Saray sanatçılarının bağlı olduğu Ehl-i Hiref teşkilatının nakkaşhanesinde çalışan sanatçıların minyatür geleneğinde yaptığı portrelerin, padişahların fiziksel özelliklerini oldukça gerçekçi bir biçimde yansıttığı görülür. Çoğu kez bizzat padişahın siparişi üzerine yapılan bu portrelerin gerçekçi olmasındaki en önemli etken, nakkaşların padişahı yakından görme olanağına erişmiş olmalarıdır. Osmanlı nakkaşlarının yanı sıra, Avrupalı ressamlar tarafından da çok sayıda padişah portresi yapılmıştır. Batılı ressamlar, kimi zaman minyatür portrelerden, kimi zaman erken tarihli gravürlerden esinlenerek, kimi zaman da hayali olmakla beraber Avrupa'daki Osmanlı imajına uygun olan padişah portreleri ortaya koymuşlardır. Bu ressamların bir bölümü ise Osmanlı topraklarına seyyahların veya elçilerin maiyetinde gelerek, Ulûfe (yeniçerilere Saray'ın İkinci Avlu'sunda üç aylık maaşlarının verildiği merasim), cuma selamlığı, bayram gibi çeşitli sebeplerle yapılan merasimlerde padişahları yakından görme olanağına sahip olmuş ve bu sayede daha gerçekçi portreler yapmışlardır.
Padişah Portrelerinden Bazı Örnekler
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder