Yüksekova'da Sosyal Hayat

Yüksekova'da tarihi bir yaşantı olarak kabul edilen aşiret hayatı bazı kesimlerde halen özelliğini sürdürmektedir.

Köy ve zoma yaşantısı içinde henüz köy odası, dükkan, lokanta, kahvehane gibi halka açık sosyal kurumlar yer almaktadır. Ancak ilçe merkezinde bu tür halka açık sosyal kurumlar mevcut olup oldukça gelişme göstermektedir.

İlçe merkezinde dahi toplum hayatını etkileyen en önemli faktör hayvancılıktır. Tabi bu durum köye nazaran bir değişikliğe uğramış. İşin içine ticaretle girmiştir. Kısacası ilçe merkezinde ikili bir geçim kaynacı mevcuttur. Toplum hayatı da bu ikili etkenin tesirinde şekillenir.

Köylerde toplum hayatım tam manasıyla şekillendiren hayvancılıktır. Geçimini tamamen hayvan varlığına dayalı olan halk yaşayışını da buna uydurmak zorunda kalmıştır. Bu sebeple sabit bir yerleşme yerine bağlı kalmış, hayvanlarına ot ve su bulabilmek mecburiyetiyle, istemeyerek de olsa göçebe durumuna girmiştir. Bundan dolayı ilçede kırsal yerleşme alanlarının sayısı çok artmıştır.

Göçebelik devamlı değildir. Yani on iki ayı kapsamaz,mevsimliktir. Bu sebeple göçebelikle karıştırılmaması gerekir. İlçedeki hu göçebe hareketine özel bir ad verilir, buna ZOMA denir.

Zoma yaşantısı. her yıl mayıs ayının ilk haftasında başlar. 15 Eylül'e doğru sona erer. Zoma hayatı genellikle keçi kılından yapılmış su geçirmez çadırlarda geçer. Bu çadırların büyüklüğü ailenin gelirine göre değişir. Çadırların bir kısmı 3-5 kişilik olduğu gibi bir kısmı da 50-60 kişiyi barındıracak büyüklüktedir.

Yüksekova ilçesinin. sosyal yaşantısın da çok özel bir yeri olan zoma hayalı her geçen yıl değer ve önem kaybetmekledir. Hayvancılıkta fenni beslenme yerleştikten, hayvan mahsullerinin değerlendirecek tesisler kurulduktan, köy ve yayla yolları yapıldıktan ve halkın kültür seviyesi yükseldikten sonra zoma hayatı önemini kaybetmektedir.

Zoma hayatında kadının görevleri çok ağırdır. Koyun sağma, peynir, yağ ve yoğurt yapımı ile ev işleri örgü dokuma gibi el sanatları tamamen kadına aittir. Erkekler zoma hayatında. kadınlara nazaran daha rahat bir hayat sürerler. Onlarında görevleri koyunların otlatılmasına nezaret etmek,hayvansal ürünlerin nakil ve satışı ile uğraşmak ve zomanın onurunu korumaktır.

Yüksekova ilçesinde madeni hizmet araçlarından halkın ilçe halkının tümü faydalanmaktadır. Bunun yanında, ilçe köylerinin hemen hemen %90 ı elektrik, yol, acil sağlık ve P.T.T. hizmetlerinden faydalanmaktadır. Bu tür medeni hizmetlerden faydalanmayan köylü oldukça az olup bunlara da bu tür hizmetler götürülmekte ve üzerinde çalışmalar sürmektedir.

Bugün ilçe merkezinin hemen hemen %90 nın yolu suyu elektriği ve telefonu mevcuttur. İlçe merkezinde devlet hastanesi 6 köyünde de sağlık ocağı bulunmaktadır.

YÜKSEKOVA İLE İLGİLİ DİĞER BİLGİLER İÇİN TIKLAYINIZ.....

HAKKÂRİ SAYFASINA DÖNMEK İÇİN TIKLAYINIZ...