Isparta ili, belirli yörelerde halen işletilen veya işletilebilir potansiyele sahip ekonomik değerde ve günümüz teknolojileriyle üretim imkanı bulunmayan (ekonomik olmayan) değerde metalik maden, endüstriyel hammadde ve enerji hammadde kaynakları bakımından çeşitli kaynaklara sahiptir (Şekil 4). Bu kaynaklar, günümüz bilim ve teknolojilerine dayalı olarak yapılacak araştırmalar doğrultusunda artırılabilecektir.
Kükürt: Türkiye’nin ilk ve en zengin kükürt yatakları Keçiborlu ilçesinde yer almaktadır. Volkanik kökenli olan kükürt yatakları ofiyolitik karışık, Akdağ kireçtaşları, altere andezitler ile andezitik tüfler içerisinde düzensiz kütleler ve ağsal damarlar biçiminde yerleşmiştir. 1900’lü yıllardan beri bu zamana kadar 3.461.894 ton tuvenan kükürt üretimi yapılmıştır. Günümüzde 2.231.190 ton rezervi bulunan ve Etibank tarafından işletilen Keçiborlu kükürt yatakları düşük tenörlü rezervleri ve ekonomik nedenlerden dolayı 1994 yılında zarar ettiği için kapatılmıştır.
Kömür: Isparta ilinde Eğirdir ve Yalvaç ilçelerinde özel şirketler tarafından işetilen kömür yatakları bulunmaktadır. Eğirdir ilçesinde, linyit yatakları Kovada Gölü’nün 1 km. güneyinde Akbelenli köyü civarındadır. Yalvaç ilçesinde ise Yukarıkaşıkara kasabası ve Yarıkkaya köyleri dolaylarında linyit yatakları bulunmakta ve zaman zaman işletilmektedirler.
Pomza: Gölcük kraterinin volkan bacasından çıkan küllerin sulu bir yüzeye düşerek ani soğumaya uğramasıyla içinde gaz boşlukları olan taşlar oluşmuştur. Bu taşlara pomza taşı adı verilmektedir. Pliyosen yaşlı, piroklastik düzeyler içerisinde yer alan Gölcük pomza yatakları, kilometrelerce karelik geniş bir yayılım göstermişlerdir. Pomza yataklarının kalınlığı 2-16 m. arasında değişirken, rezervi 157 milyon ton olarak hesaplanmıştır. Gölcük krater gölü çevresine yayılan pomza yatakları, Binbirevler Mahallesi civarında kurulan Isparta Belediyesine ait ISBAŞ adlı fabrikada, briket olarak mamul hale getirilmektedir.
Tras: İşletilmekte olan tras yatakları Isparta-Antalya karayolunun 11. km.’sinde Sav kasabası yakınlarında, halk arasında köfke denilen materyal temelde tüflerden meydana gelmiştir. 30 milyon ton rezervi tahmin edilen tras yatakları, GÖLTAŞ Çimento tarafından çimento hammaddesi olarak kullanılmaktadır.
Barit: Ş.Karaağaç ilçesinde bulunan barit yatakları, Türkiye’nin en önemli barit yataklarındandır. Hidrotermal kökenli olduğu savunulan bu yataklar 1973 yılından bu yana Etibank ve özel sektör tarafından işletilmektedir. Toplam 170 milyon ton rezerve sahip olan barit yatakları tenörü % 30’lardan % 90’lara ulaşmaktadır. Çıkarılan baritler, Etibank başta olmak üzere Başer Madencilik, Yılmaz Kalkır gibi işletmeler tarafından mamul hale getirilmektedir.
Kum ve Çakıl Yatakları: Isparta’da Atabey, Senir, Yakaören, Sav, Kılıç, Yassıören gibi birçok yerde kum ve çakıl ocakları yer almaktadır. Özellikle Atabey (Akçadere), Kılıç kasabası yatakları en kaliteli yataklardır. Belediyeler ve bazı özel teşebbüsler tarafından işletilen yataklardan yöre ihtiyaçları karşılanabilmektedir.
Kireçtaşı ve Kil Yatakları: Isparta-Keçiborlu karayolunun 13. km.sinde Yassıdağ, Isparta-Sav yoluna yakın Minasın, Yalvaç (Kaşıkara) kil ve kireçtaşı yatakları, gerek Göltaş çimento fabrikasının, gerekse Isparta’da yer alan tuğla fabrikalarının ihtiyaçlarını karşılamaktadır.
Yapıtaşları: Isparta Merkez Direkli Andezitleri, temel taşı, bahçe duvarı ve inşaatlarda yaygın olarak kullanılmaktadır. Rezerv çalışması yapılmamasına rağmen milyarlarca m3 yapı taşı bulunduğu tahmin edilmektedir. Ş.Karaağaç Göksöğüt, Yalvaç Koruyaka köylerinde bahçe duvarı ve bina yapımında kullanılan taşlar çıkarılmaktadır. Gölcük krater gölü çevresinde de zengin taş ocakları vardır.
Mermer: Isparta ilinde Gökçebağ çevresinde bej renkli, Belence yakınlarında siyah renkli mermer yatakları bulunmaktadır. Bu mermerler Isparta Merkez ilçede yer alan Modülmer, Gölmer gibi bazı işletmelerce kullanılmaktadır. Ayrıca il sınırları içinde Bayat, Büyükgökçeli, Bademli, Balkırı ve Keçiborlu dolaylarında da bej renkli bazı mermer sahaları bulunmaktadır.
Krom: Eğirdir ilçesi Bağıllı-Ayvalıpınar dolayında 49 km2 alan kaplayan harzburijt, dunit, piroksenit ve diyobaz dayklarından oluşmuş krom cevherleşmesi, % 35-47 arasında Cr2O3 tenörüne sahiptir. Yörede 30 ayrı noktada 100 bin ton muhtemel rezerv tahmin edilmiştir. Ayrıca Aşağıkaşıkara’nın kuzeybatısında eosen yaşlı kromit cevherleşmesi de bulunmaktadır; ayrıca Isparta ilinde, Gölbaşı (Gönen) Göktaş (Eğirdir) köylerinde arsenik, Eğirdir’in Havutlu ve Bağıllı köyleri dolaylarında manganez, Ş.Karaağaç ilçesinde Yassıbel-Muratbağı ve Yalvaç (Sücüllü)’de demir-alüminyum yatakları bulunmaktadır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder