12 Mart 2024 Salı

İcadları ile anatomide çığır açan Müslüman Tabip Ebû Muhammed Bağdâdî

İcadları ile anatomide çığır açan Müslüman Tabip Ebû Muhammed Bağdâdî...
Ebu Muhammed Bağdadi; on ikinci ve on üçüncü yüzyıllarda Bağdat'ta yetişen din ve fen alimlerindendir. 
İsmi, Abdüllâtif bin Yusuf bin Muhammed bin Ali Ebi Es'ad el-Bağdâdî'dir. 
Künyesi Ebu Muhammed olup, lâkabı Muvaffakuddîn'dir. 
Aslen Musullu olan Ebu Muhammed, 1161 senesinde Bağdat'ta doğdu. 

Babası, zamanın hadis ve kıraat; amcası da, fıkıh alimlerinden idiler. 
Ebu Muhammed, önce Arap dili ve edebiyatını öğrenerek bu sahada söz sahibi oldu. 
Sonra İslâm dininin temel itikad ve fıkıh bilginlerini öğrenen Ebu Muhammed, tıp alanına yöneldi.
Bu sahada derinleşip söz sahibi oldu. 
Tahsilini, Şam, Kahire, Kudüs ve Musul gibi şehirlerde tamamlayarak birçok alimle görüştü ve onlardan istifade etti.

Ebu Muhammed'in tıp ilmine olan en büyük hizmetlerinden biri, kendi zamanına gelinceye kadar yetişen Tıp alimlerinin anatomide takip ettikleri Bergamalı Galen (Calinos) nazariyelerini kabul etmeyip, yeni metodlar geliştirerek çığır açmasıdır. 
O devirlerde, Galen'in anatomi ile ilgili nazariyelerini kabul etmeyip, yeni metodlar geliştirerek çığır açmasıdır.
O devirlerde, Galen'in anatomi ile ilgili nazariyelerine kusursuz gözüyle bakılıyordu. 
Bu yüzden de birçok yanlışlıklar ve hatalar meydana gelmişti. 
Bağdadi, açmış olduğu yeni ve anlatım çığırıyla bunlara son verdi. 

Yazdığı "El-İfâde ve'l İ'tibâr" adlı eserinde bu hususta şöyle demektedir:
"Bizim anatomi alanındaki araştırma, inceleme ve tesbitlerimiz, bizden önce söylenilenlere uymuyor. 
Meselâ, alt çene yekpâre bir parçadan meydana gelmektedir. 
Biz bunu bizzat incelememizle tesbit ettik ve gördük. 
Görmek, yani tecrübe ve müşahade, işitmekten daha sağlam ve güvenilir bir bilgi kaynağıdır. 
Galen, her ne kadar bu alanda söz sahibi bir tıb bilgini ise de, müşhade ve tecrübelerimiz onu hatalı çıkarmaktadır."

  • Bilime Yön Veren İslam Alimleri, 1996, 1.Cild, S.244, 245.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder