Basın Müzesi, Eminönü, İstanbul
İstanbul Eminönü ilçesi Divanyolu Caddesi’nde bulunan Basın Müzesi Türkiye Gazeteciler Cemiyeti’nin yönetimindedir.Müzenin bulunduğu yapı Maarif Nazırı Saffet Paşa tarafından 1865 yılında yaptırılmıştır. Maarif-i Umumiye Nezareti (Milli Eğitim Bakanlığı) ve İstanbul Darülfünun (Üniversite) hizmetindeki binada daha sonra Osmanlı Sansür Heyeti çalışmış ve 1908’de Şehrülemaneti’ne (İstanbul Belediyesi) devredilmiştir. Bu yapı 1908’den 1983`e kadar Belediye’nin bazı birimlerine hizmet vermiştir. Nezih Demirkent’in başkanlığındaki Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Yönetim Kurulu ile İstanbul Belediye Başkanı Abdullah Tırtıl arasında yapılan anlaşmayla Cemiyete kiralanmıştır. Cemiyet tarafından 1984–1988 yılları arasında restore edilen bina, 9 Mayıs 1988’de Basın Müzesi olarak hizmete açılmıştır.
Basın Müzesi Türkiye’nin ilk, dünyanın da basın ile ilgili dördüncü müzesidir. Basın teknolojisi ve bu teknoloji ile üretilen çeşitli eserlerin sergilendiği müzenin zemin katında baskı makinelerine yer verilmiştir. Burada 1870 tarihli taş baskı makinesi, 1892 yapımı tipo baskı makinesi, prova tezgâhı, Alman yapımı 1930 tarihli düz baskı yapan iki adet el pedalı, Alman Leipzig yapımı Spies marka ofset makinesi ve bunun yanı sıra dizgi, entertip dizgi makineleri, matbaa bıçakları, tahta ve kurşun kalıplar, klişe malzemeleri sergilenmiştir.
Müzenin birinci katında İbrahim Mütefferika’nın 1729’de Türkiye’de kurduğu ilk matbaanın dokümanlara dayanılarak yapılmış maketi, bu matbaada basılmış gazete örnekleri, çeşitli yazılı belgeler, gazetelerle ilgili bilgi ve tablolar, basımda kullanılan araç ve çeşitli makineler bulunmaktadır. Bu bölümde Türk gazetecilik tarihinin başlangıcı olan 1828 tarihli Vakayi-i Mısrıye Gazetesi de görülmektedir. Ayrıca II. Meşrutiyetle birlikte başlayan yayına geçen gazeteler, Milli Mücadele sırasındaki çeşitli gazeteler de burada bulunmaktadır. Basın sanayisi ile ilgili çeşitli eserler, XIX. yüzyıldan kalma cilt presi, günümüzde kullanılan klişe makinesi, Radiofoto, Telefoto cihazlarının ilk örnekleri, telex cihazları ve 1970’li yıllarda kullanılmaya başlayan dizgi makinelerine de burada yer verilmiştir.
Müzenin ikinci katında sergi salonları ile bir de sanat galerisi vardır. Bu salonlarda 20’şer günlük aralarla seramik, ebru, hat, tezhip ve minyatür çalışmaları düzenlenmektedir. Bu atölyelerde yapılan eserler sergilenmektedir.
Müzenin üçüncü katı kütüphane ve dokümantasyon merkezine ayrılmıştır. Burada çeşitli gazete, dergi, kitap, küpür, tez ve danışma kaynaklarının yanı sıra Türkiye’de basınla ilgili her türlü bilgi ve belgeler bulunmaktadır. Bunların yanı sıra müzenin 25 kişilik okuma, 100 kişilik konferans salonu vardır. Bu arada müzede bir de basın şehitleri galerisi kurulmuştur.
Müzenin dördüncü katı ise tamamen yönetimle ilgili birimlere ayrılmıştır.
Divanyolu Caddesi No:84 Çemberlitaş, Eminönü
Tel : (0212) 513 84 58
Faks : (0212) 513 84 57
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder