Resim ve Heykel Müzesi, Beşiktaş, İstanbul
İstanbul ili Beşiktaş ilçesinde, Dolmabahçe Sarayı’nın Veliaht Dairesi’nde bulunan bu müze günümüzde Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi’ne bağlıdır. Osmanlı Veliahdı Abdülmecit Efendi bu veliaht dairesinde yaşamış, burada resim yapmış, Batı müziği konserleri verdirmiştir. Veliaht Dairesi yaklaşık 3.672 m2’lik bir alan üzerinde kurulmuştur. Osmanlı hanedanının yurt dışına çıkarılmasından sonra uzun süre boş bırakılmıştır.Sanayi-i Nefise Mektebi’nin kurucusu ve ilk müdürü olan Osman Hamdi Bey ve ondan sonra gelen Halil Ethem Bey de Müze-i Hümayun’un yanı sıra bir resim ve heykel müzesi kurmak istemiş, ancak bunu günün şartlarından ötürü gerçekleştirememişlerdir.
Resim ve Heykel Müzesi’nin kurulma çalışmalarına başlanmışsa da elde yeterli koleksiyon bulunmuyordu. Bunun için de çoğu dağınık vaziyette resimlerin toplanmasına çalışılmıştır. Başlangıçta toplanan resim koleksiyonlarının büyük bir kısmını Dolmabahçe Sarayı’ndaki tablolar oluşturmuştur. Bu tablolar arasında Türk ressamlarının yanı sıra Fransız, İtalyan ve Rus ressamlarının eserleri de bulunuyordu. Dolmabahçe Sarayı’ndaki bu koleksiyonlar Sultan Abdülmecit, Sultan Abdülaziz ve II. Abdülhamit zamanında meydana getirilmişti. Bu arada Ankara Halkevi’nden, Ankara Vakıflar Müdürlüğü’nden, CHP merkezinden, Başbakanlıktan, Gazi Terbiye Enstitüsü’nden, Ankara Etnografya Müzesi’nden, İsmet Paşa Kız Enstitüsü’nden, Müzik Öğretmen Okulu’ndan ve Ankara Belediyesi’nde bulunan çeşitli resimler de buraya getirilmiştir.
Kısa süre içerisinde teşhir ve tanzimi yapılan müze 20 Eylül 1937 günü ziyarete açılmıştır. Atatürk Dolmabahçe Sarayı’nda toplanan II. Türk Tarih Kongresi’nden çıkar çıkmaz bu müzeyi gezmiş, Akademi Müdürü Burhan Toprak ve müze müdürü Halil Dikmen tarafından bilgilendirilmiştir. Ayrıca Atatürk müzenin halka ücretsiz olarak gezdirilmesini de istemiştir.
İstanbul Resim ve Heykel Müzesi II. Dünya Savaşı sırasında güvenlik gerekçesi ile boşaltılmış ve müze kapatılmıştır. Bu binada bir süre İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi tarafından öğrenim verilmiştir. Müze 1951 yılı Ağustos’unda yeniden ziyarete açılmıştır. Müzenin müdürleri arasında başta Prof.Dr. Nurullah Berk olmak üzere gibi ünlü ressamlar görev almışlardır.
Resim ve Heykel Müzesi’nde Halil Ethem Bey’in Elvah-ı Naşiye koleksiyonu başta olmak üzere Türk resim sanatının çeşitli heykel, seramik, özgün baskıların yanı sıra ağırlığı resimler oluşturmaktadır. Buradaki yapıtların büyük bir kısmı periyodik olarak Ankara ve İzmir Devlet Resim ve Heykel Müzeleri ile Anadolu’nun çeşitli yerlerindeki resim galerilerinde sergilenmiştir. Müzede sürekli resim sergileri açılmakta olup, içerisinde bir de resim onarım atölyesi bulunmaktadır. Üniversite tarafından kısa süreli resim kursları halka yönelik olarak açılmaktadır.
Müze içerisindeki eserler yirmi ayrı salonda sergilenmektedir. Burada Bonnard, Pablo Picasso, Albert, Marquet, Salvator Valeri, Warnia Zarzecki, Andre Derain, Raoul Dufy, Maurice Utrillo, Henri Matisse ve A. Dunoyer de Sagonsac, Kasımpaşalı Hilmi, Şeker Ahmet Paşa, Süleyman Seyit, Hüseyin Zekai Paşa, Halil Paşa, Hoca Ali Rıza, Ahmet Ziya Akbulut, Hikmet Onat, Osman Hamdi Bey, Nurullah Berk, Şeref Akdik, Cevat Dereli, Refik Epikman, İhsan Özsoy, İsa Behzat, Nazmi Ziya Güran, Feyhaman Duran, Namık İsmail, Avni Lifij, Sami Yetik, Ömer Adil, Melek Celal, Belkıs Mustafa, Müfide Kadri, Güzin Duran, Nazlı Ecevit, Zeki Kocamemi, Ratip Aşir Acudoğlu, Cemal Tollu, Elif Naci, Abidin Dino, Bedri Rahmi Eyüboğlu, Eşref Üren, Eren Eyüboğlu, Arif Kaptan, Sabri Berkel, Ferruh Başağa, Fikret Mualla, Cihat Burak, Neşet Günal, Şükriye Dikmen, Özdemir Altan, Devrim Erbil, Neşe Erdok, Şadi Çalık, Hüseyin Gezer, Hadi Bara, Kuzgun Acar, Ali Teoman Germener, Tamer Başoğlu, Yavuz Göray gibi sanatçıların resim, heykel ve özgün baskıları bulunmaktadır.
İstanbul Resim ve Heykel Müzesi 1976–1980 yılları arasında yangın geçirmiş ve bu nedenle de bir süre kapalı kalmış, 1981 yılında yeniden ziyarete açılmıştır.
İstanbul Resim ve Heykel Müzesi, Atatürk’ün emriyle, 20 Eylül 1937’de Dolmabahçe Sarayı’nın Veliaht Dairesi’nde kurulan Türkiye’nin ilk Güzel Sanatlar Müzesidir.
Günümüzde Türkiye’nin birçok büyük ilindeki sanat müzelerinin ve Devlet Sanat Galerileri’nin kaynağı olan İstanbul Resim Heykel Müzesi’nin bulunduğu bina, 1856 yılında, Veliaht Dairesi olarak Dolmabahçe Sarayı’nın da mimarları olan Garabet Amira Balyan ve Nigoğos Balyan tarafından tasarlandı ve inşa edildi. Bina ampir, barok ve rokoko üsluplarının bir sentezidir. Müzenin koleksiyonunda, Türk ve dünya sanatçılarına ait resim, heykel, özgün baskı yapıtları, Antik ve Rönesans dönemlerinden heykel mülajlarının yanı sıra müzeye bağış yoluyla gelmiş özel koleksiyonlardan yapıtlar da bulunmaktadır. Türk sanatının seçkin örneklerinin sergilendiği salonlardan Resim Bölümünde, çoğunlukla yağlıboya olan yapıtlar mevcuttur.
Devlet Resim ve Heykel Sergileri’nde ödül alan çalışmalar, satın alma ve bağışlarla gelişen Müze koleksiyonundan bazı eserler İzmir, Ankara, Antalya, Balıkesir, Bursa, Yalvaç gibi yerlerin Devlet Galerileri’ne yollandı.
19. yüzyıl İle 20. yüzyıl’ın ilk yarısına ait çalışmaların daha kapsamlı olduğu Müze koleksiyonunda bulunan 10140 resim, 651 heykel kronolojik olarak sanat akımlarına uygun bir düzenlemeyle dönüşümlü bir şekilde sergilenmektedir. Ayrıca koleksiyonda 10 ikon, 107 seramik ve 79 hat eser yer almaktadır. Ayrıca Müze’nin koleksiyonunda 18. ve 19. yüzyıl Batılı sanatçılarla çağımız sanatçılarından Bonnard, Deraini, Levy, Matisse, Picasso, Utrillo gibi sanatçıların yapıtları da koleksiyon kapsamındadır.
Beşiktaş Caddesi, Beşiktaş
Tel : (212) 261 42 98
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder