Malta Köşkü, Beşiktaş, İstanbul
İstanbul Beşiktaş ilçesinde, Yıldız Sarayı’nın bir bölümünü oluşturan Yıldız Parkı içerisindeki Malta Köşkü Sultan Abdülaziz (1861–1876) tarafından kâgir olarak yeniden yaptırılmıştır. Daha önce köşkün bulunduğu yerde Yıldız Sarayı’na ait bir yapı bulunuyordu.Malta Köşkü geniş bir teras üzerinde iki katlı bir yapıdır. Malta Köşkü isminin buraya veriliş nedeni bilinmemektedir. Osmanlı tarihinde fethedilen veya fethedilmeye çalışılan yerlerin isimleri Topkapı Sarayı’nda Bağdat ve Revan köşkleri gibi isimlerin verildiği düşünülecek olunursa Malta Köşkü’ne de bu ismin böyle bir nedenle verildiği sanılmaktadır.
Malta Köşkü içerisinde banyo ve üst katta tuvalet bulunmayışı göz önüne alınacak olunursa bu köşkün günlük gezintiler için yapıldığı sanılmaktadır. Ayşe Sultan anılarında Sultan II. Abdülhamit’in Cuma selamlığından sonra buraya piknik yapmak için geldiğini belirtmiştir. Malta Köşkü’nün tarihte kendisinden söz ettirmesi Mithat Paşa’nın tutuklanması ve yargılanması nedeni iledir. Mithat Paşa’nın hazırlık soruşturması parkın batısındaki Çadır Köşkü’nde yapılmış, Malta Köşkü’nün arkasındaki düzlüğe kurulan büyük bir çadırda da Mithat Paşa’nın yargılanması için özel bir mahkeme kurulmuştur. Bu olaylardan sonra Malta Köşkü harem gezileri için birkaç saatliğine kullanılmıştır. Sultan II. Abdülhamit’in tahttan indirilmesinden sonra 40 yıldan fazla bir süre boş kalmıştır.
Cumhuriyetin ilanından sonra Maliye Bakanlığı tarafından İstanbul Belediyesi’ne devredilmiştir. Köşk 1979 yılında Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu ile İstanbul Belediyesi arasında yapılan bir protokol ile Kuruma kiralanmış ve Kurum tarafından restore edilerek restoran ve kafe olarak ziyarete açılmıştır. Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu dönemine ait mobilyaları, avizeleri, aynaları ve yağlı boya tabloları piyasadan satın alarak köşkü dekore etmiştir.
Malta Köşkü’nün mimarının ismine kaynaklarda rastlanmamıştır. Yapının mimari üslubu, bezemesi dikkate alındığında Sultan Abdülaziz’in Beylerbeyi Sarayı için getirdiği İtalyan Mimar G. Stampa’nın Fosatti’nin etkisinde kalan bir projeyi burada uyguladığı sanılmaktadır.
Mimari yönden sade bir dış görünümü vardır. Yarım daire kemerli, oldukça yüksek pencereleri bunların arasında İon üslubunda kolonlara yer verilmiş ve yapıyı da boydan boya bir korniş çepeçevre kuşatmıştır. Yapının içerisinde, alt katta havuzlu bir orta sofa bulunmaktadır. Bu sofa ve iki tarafındaki odaları üst kat merdivenlerin girişinde sağ ve sol yöndeki sel sebiller ile zengin bir görünümdedir. Yapının plan şeması simetrik olup, üst katta orta sofa ve bunun iki tarafında da odalar sıralanmıştır.
Köşk günümüzde İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından işletilmektedir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder