Aziz Mahmud Hüdayi

1453/1536 yılında Sivrihisar’da doğdu. Asıl ismi Mahmud olup Aziz ismini biyografi müellifleri hürmet ifadesi olarak kullanmışlardır. Hüdayi ise şiirlerinde kullandığı mahlastır ve şeyhi Üftade tarafından verilmiştir. Bir süre zamanın meşhur kadılarından Nazırzade’nin mahiyetinde çalıştıktan sonra dört yıl otuz akçe maaşla Bursa’da kadılık yaptı. Şeyhi Üftade’nin yanında ilmini ve bilgisini artırarak kemal mertebesine ulaştı. Ardından Büyük Mahkeme diye adlandırılan Cami’i Atik mahkemesinde kadılık yaptı. Bunun dışında Edirne Selimiye Medresesi, Mısır ve Şam kadılıklarında da bulundu. Türkiye’deki sünni tarikatlardan Celvetiyye tarikatının kurucusudur. Nefsini köreltmek amacıyla sırıklara takılı ciğer sattı, kendisinin ve ailesinin nafakasını bu şekilde temin etti. Hüdayi, ailesi ile birlikte Sivrihisar’dan ayrılarak Üsküdar’a yerleşip bir müddet inzivaya çekildi. On beş yıllık inziva hayatından sonra Fatih Camii’nde Cuma vaizliği, müfessirlik ve muhaddislik yaptı. Aziz Mahmud Hüdayi’nin bestelenen şiirlerinden birçoğu halen çalınıp söylenmektedir. 1623/1628’de vefat eden şairin otuza yakın eserlerinden bazıları şunlardır: Tarikatname, Tarikat-ı Muhammediye, Nectül Garik, Cami’ül Fezail, Külliyat-ı Hüdayi, Nefais’ül Mecalis, Vakıat, Kami’ur Reza’il, Miftahus Salat Mirkatün Necat, Nasaih