19 Kasım 2011 Cumartesi

İSTANBUL'DAKİ SARNIÇLAR

İstanbul içerisinde bir şehrin ihtiyacını karşılayacak kadar akasu bulunmamasından ötürü, şehrin suyu batıdaki Pınarhisar mevkinden Romalılar tarafından kanallar ve kemerler aracılığı ile getirilmiştir. Romalıların yapmış olduğu tesisler Bizans tarafından da kullanılmıştır. Ancak bunların ne şekilde ve ne zamana kadar kullanıldığı konusunda tarihi kaynaklarda yeterli bir bilgi bulunmamaktadır. Buna rağmen İstanbul'un ilk su yollarının MS.123 yıllarında Roma İmparatoru Hadrianus zamanında yapıldığı ve Constantinius I. tarafından da geliştirilmiş olduğu da kabul edilmektedir.
İstanbul'da Bizanslılar kent dışından gelen suları açık ve kapalı sarnıçlarda toplamışlardır. Bunun da nedeni kentin su gereksiniminin karşılanması kadar, çeşitli kuşatmalarda da yararlanmak içindir.

Günümüzde halk arasında Çukurbostan ismiyle anılan açık sarnıçlar surların dışındaki kaynaklardan gelen suların toplandığı ve şehre dağıldığı bir nevi havuzlar olarak nitelendirilir. Burada toplanan sular, hem dinlendirilir hem de onlardan yararlanılır. Burada toplanan suların duvarlara olan basıncını azaltmak için daha çok şehrin yüksek noktalarındaki çukur yerlere yapılmışlardır. Roma yapım tekniğine göre yapılan açık sarnıçların duvarları blok taşlar, tuğla ve horosan harçlarla kuvvetlendirilmiştir. Günümüze bu sarnıçlardan Aspar, Aitius, Hogios Mokios ve Hebdemon Sarnıcı ulaşabilmiştir.

Bizanslıların açık sarnıçları kentin konumu itibariyle her yerde yapılamadığından su ihtiyacını kapalı sarnıçlarla da sağlamışlardır. Bu sarnıçlardan büyük bir kısmı hiçbir iz bırakmadan yok olmuşsa da büyük çoğunluğu ayakta ve kullanılmaktadır. Kapalı sarnıçlar genellikle dikdörtgen veya kare plan şeklindedirler. Bunların üzerleri taş duvarlara dayanan sütunların taşıdığı tuğla kemerler ve tonozlar aracılığı ile örtülmüştür. Bu tür sarnıçlar bir takım yapıların altında bulunarak onlara ve halka su sağlamışlardır. Ancak, bu tip sarnıçları Bizanslıların mahzenleri ile de karıştırılmamalıdır.



    Hiç yorum yok:

    Yorum Gönder