Arz-ı Mukaddes'in köpeklerine bile hörmet ideceğiz biz!

Hacı Veyiszâde'nin büyük oğlu Hafız Hacı Mehmet Kurucu, babası Hacı Veyiszâde'yi Mustafa Efendi'yi anlatıyor:

Dedem Hacı Veyis Efendi, kendisi sigarayı hem içmez, hem de sevmezdi. 

Meselâ bir insanı sigara içerken görürse, ona: 

-Oğlum, bu pek zararlı bişiy... 

Filân Hoca şöğle cigara içerdi. 

Boşladı, şöğle oldu şöğle oldu... diye nasihat iderdi.

Nazının geçmediğine böğle yumşak, nasihat yollu söylerdi. 
Nazının geçtiğine de ağır ağır konuşurdu.
Bununla beraber, kendisine misafir olan Mekkeli Medineli kimseler geldiğinde de, sigara içenlere çarşıdan sigara getirirler ve eliyinen sigarasını yakarlardı.

Burda bir Mekkeli Şeyh Hamza varıdı.
Şeyh Hamza, dedemin hem damadı hem de yeğeni; kardeşinin oğlu.
Birisi, dedeme: "Hay emmi, Şıh Hamza şöğle de, böğle de" diye çekiştirmeye kalkınca: 
-Sus len, sus!... 
Oranın, Mekke'nin, Hicaz'ın, Arz-ı Mukaddes'in köpeklerine bile hörmet ideceğiz biz!.. dirmiş.

Babam, sigarayı şey etmemekle beraber, kendisi içmezdi amma... 
Dayısı vardı, tiryaki... 
Ona sigara alır, götürür gider, hediye iderdi.
Bir gün, hanımı, Hacı Veyiszâde Hocamızın dayısının hanımı, yani yengesi, azıcık çenesizce bir kadındı: 
İşte gine yaktı da, kokuttu da.. filân diye cozuldanınca, babam: 
-Yenge, gücenirim.
Bi daha böğle şiyler söğleme! 
Dayım içecek!

* Hacı Veyiszâde, Mustafa ÖZDAMAR, 1997, s.363, 364.