20 Eylül 2010 Pazartesi

Evdir Han, Antalya


Evdir Hanın kuzeybatı cephesindeki portali



















 

Antalya-Isparta yolu üzerinde, Antalya’ya 20 km. uzaklıktadır. Günümüze gelemeyen ancak, daha önce okunmuş olan kitabesinde Evdir Hanı’nı Selçuklu Sultanı İzzeddin I.Keykavus 1210-1219 yıllarında yaptırmıştır.

Evdir Hanı’nın diğer hanlara göre farklı bir plan yapısı vardır. Bir avlu etrafında sıralanmış, iki bölümlü revaklardan meydana gelmiştir. Han 67x55 m. ölçüsünde kareye yakın dikdörtgen planlıdır ve beden duvarlarının tümü kesme taştan yapılmıştır. Duvarlar yanlarda üçer, arkada ve önde ikişer adet kare biçiminde takviye kuleleri ile çevrilmiştir.

Hanın kuzeybatı cephe duvarları oldukça iyi durumda günümüze gelmiş olmasına rağmen diğer kısımlar çok haraptır. Antik bir kentin nekropolü üzerinde kurulduğundan ötürü de hanın duvarlarında çok sayıda toplama antik taş kullanılmıştır. Hanın avlusunda antik lahitlerden bazıları yerinde durmaktadır.

Evdir Hanın kuzeybatı cephesindeki abidevi portali, Selçuklu sanatının en güzel örneklerinden birisidir. Ana duvarların tam ortasından ileriye doğru çıkmış olan portalin dış yüzü tamamen kesme taştan yapılmıştır. Ancak bu portalin üst kısmı yarıdan itibaren iki köşesi yıkılmıştır. Portalin en dışında dar bir bordür içeriye doğru dönük sivri uçları dışarıya doğru üçgenlerden oluşan ikinci bir bordür bulunmaktadır. Portalin üçüncü bordürü geniş bir şerit halinde geometrik, yıldız geçmeler, daireler ve baklavalı taş oyma bezemelerden meydana gelmiştir. Portal nişinin iki köşesi yuvarlatıldıktan sonra buraya başlıklı iki sütuncuk oturtulmuştur. Portal nişi üzerindeki bordürün ucu içeriye doğru bir dönüş yapmakta, sonra da nişin içerisinden aşağıya sarkmaktadır.

Evdir Hanının İç Avlusu












Hanın iç avlusu etrafında dört köşeli kesme taş payeler üzerinde, kesme taştan profilli, sivri kemerli revaklar sıralanmıştır. Ayrıca bu eyvanlar birer kemerle takviye edilmiş, avluya bakan uçları da sivri kemerlerle revaklara birleşmiştir. Revakların ortasında silmeli bir kapı ile revaklara açılan kapalı hücreler sıralanmıştır.

Bu handa dikkati çeken bir özellik de giriş eyvanının sağındaki tek hücrenin diğer bölümlerden daha farklı olarak çok daha korunaklı yapılmış olmasıdır. Bunun da nedeni, bu bölümün Selçuklu beylerine ait mekanlar veya kıymetli eserlerin korunduğu yerler olmasından kaynaklanmaktadır.

Girişin solundaki bir geçitten hanın üstüne çıkılır ve burasının gözetleme yeri olduğu da açıklık kazanmıştır. Hanın dışındaki hamam günümüze yalnızca kalıntıları gelebilmiştir.

Antalya ve Çevresindeki Diğer Hanlar

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder