..........Şamil Türkiye Ansiklopedisi..........: Mayıs 2013

31 Mayıs 2013 Cuma

Atatürk'ün Cenaze Namazı Kılındı mı? - VİDEO

Araştırmacı, Tarihçi ve Yazar Kadir Mısıroğlu Açıklıyor...

Atatürk'ün Cenaze Namazı kılındı mı?
Atatürk saat kaçta öldü?
Atatürk'ün Cenaze Namazını kim kıldırdı?
Makbule Atadan'ın cenaze namazındaki rolü neydi?

BİLİNMEYEN YÖNLERİYLE ATATÜRK ANA SAYFA

Muş Ovası, Muş

Muş Ovası Toprak-Gübre Tahlil Laboratuvarı 25

Türkiye’nin en büyük ovalarından biridir.
Alanı yaklaşık 1650 km2’dır.
Uzunluğu 80 km, genişliği ise 30 km’ yi bulur.
Basamaklı bir yapı gösterir.
Ovanın güneyini Haçreş Dağları çevirir.

Jeolojik zamanlardaki tektonik kırımlarla yer yer küçük depremler, geniş tabanlı Malazgirt Ovasını meydana getirmiştir.
İlçenin güney kısmını kuşatan ova yüksek bir plato görünümünde olup, plato zamanla, gerek Süphan dağının gerekse eteğindeki küçük volkanların çıkarmış oldukları lavlarla ve yer yer kaya yığınlarıyla kaplanmıştır.26

Liz Ovası, Muş

Liz Ovası, Bilican Dağlarının güneyinden başlayıp Murat Irmağına kadar uzanır.
Yüzölçümü 160 km2’dır.
Dalgalı bir yapı gösterir.
Rakımı, Murat Irmağına doğru artar.

Bulanık Ovasında Yetişen Bir Bitki 25

Bulanık Ovası, Muş'un doğusundadır.
Yüzölçümü 525,2 km2’dır.
Bu ova Murat ırmağı boyunca uzanan ince bir şerit görünümündedir.
Genişliği ancak birkaç km. olan ovanın uzunluğu yaklaşık 20 km. kadardır.

Muş'un Soğucak Köyünden Bir Görünüm 23

Muş'un il sınırlarının kuzey batısından başlar.
Başlangıçta kuzey güney doğrultulu derin bir boğaz biçiminde olan vadi sonra batıya döner.
Bulanık ovasına girer. Vadi tavanı Muş ovasında genişler.
Ovanın çıkışında yeniden derinleşir.

MUŞ'TAKİ OVALAR

Atatürk'ün İsveç Veliahdına Söylediği Sözler

İsveç Kralı ve Türkiye-İsveç İlişkileri Hakkında Konuşma

Memleketimizi ziyarete gelen İsveç Veliahdı Prens Güstav Adolf şerefine Çankaya Köşkü’nde verilen ziyafette söylenmiştir:

Altes Ruayâl,

Bu gece, yüce konuklarımıza, Türkiye’ye uğur getirdiklerini söylerken duyduğum, tükel özgü bir kıvançtır.

Burada kaldığınız uzca, sizi sarmaktan hiç durmayacak ılık sevgi içinde, bu yurtta, yurdunuz için beslenmiş duyguların bir yankısını bulacaksınız.

MUŞ'TAKİ PLATOLAR

Platolar il alanının %37,9’nü oluşturur.
İl alanının kuzey ve kuzeybatısında yer alan bu platolar Murat vadisinin tavanı ile bu dağların zirveleri arasında sıralanır.
Az dalgalı ve kalın bir toprak tabakası ile örtülüdürler.

Yakupağa Dağları, Muş

Yakupağa Dağları: Muş il alanının güneydoğusunda uzanır.
Doğrultusu doğu-batıdır.
Muş-Van illeri arasında tabii bir sınır oluşturacak biçimde uzanan bu dağların önemli bölümü Van’dadır.5

MUŞ'TAKİ DİĞER DAĞLAR

MUŞ İLE İLGİLİ DİĞER BİLGİLER İÇİN TIKLAYINIZ...

KAYNAKÇA

Haçreş (Karaçavuş, Çavuş) Dağları, Muş

Muş ilçe merkezinin güney-batısında kuzeybatı-güneydoğu doğrultusunda uzanır.
Muş şehri bu dağların önemli zirvelerinden olan Kurtik Dağı (2645 m)’nın kuzeye bakan yamaçlarında kurulmuştur.5

MUŞ'TAKİ DİĞER DAĞLAR

MUŞ İLE İLGİLİ DİĞER BİLGİLER İÇİN TIKLAYINIZ...

KAYNAKÇA

Otluk Dağları, Muş

İl alanının ikiye ayırırcasına kuzey batı güneydoğu doğrultusunda uzanır.
Rakım genellikle 2000 m dolayındadır.
En yüksek zirvesi ise 2155 m yüksekliğindedir.5

MUŞ'TAKİ DİĞER DAĞLAR

MUŞ İLE İLGİLİ DİĞER BİLGİLER İÇİN TIKLAYINIZ...

KAYNAKÇA

Bingöl Dağları, Muş

Muş il alanının kuzey batısında yer alır.
Bu dağların büyük bölümü Erzurum ilinde kalır.
Doğu-batı doğrultusunda uzanan Bingöl dağları Muş il alanını engebelendirir.5

MUŞ'TAKİ DİĞER DAĞLAR

MUŞ İLE İLGİLİ DİĞER BİLGİLER İÇİN TIKLAYINIZ...

KAYNAKÇA

Bilican Dağları, Bulanık, Muş

Bilican Dağları, Muş'un Bulanık ilçesinde bulunmaktadır.
Muş ili Bulanık ilçesi sınırları içinde bulunan bu dağ doğuda Süphan dağının uzantısı olan Yakupağa dağlarının batıya doğru uzantısının sonunda yükselir.
Genelde yazın bir iki ay dışında yılın her ayı başında kar olur.
Güney-Batı tarafı yatık olmasına rağmen kuzey-doğu tarafı diktir.

Şerafettin Dağları, Muş

Muş il alanının batısını engebelendirir.
Büyük bölümü Bingöl ilinde kalan bu dağlar, doğu-batı doğrultulu çok yüksek ve düzenli bir sırt görünümündedir.5

MUŞ'TAKİ DİĞER DAĞLAR

MUŞ İLE İLGİLİ DİĞER BİLGİLER İÇİN TIKLAYINIZ...

KAYNAKÇA

Akdoğan (Hamurpet) Dağı, Muş

Muş’un kuzeyinde yer alır.
Doğrultusu kuzeydoğu-güneybatıdır.
Bu doğrultudaki uzunluğu yaklaşık 30 km, genişliği ise kuzey–güney doğrultuda 10 km’dır.
En yüksek zirvesinin rakımı 2879 m’dir.

MUŞ'TAKİ DAĞLAR

Güneydoğu Toros Dağları’nın uzantıları Muş il alanını çevreler.
Eskiden gür ormanlarla örtülü olan bu genç dağlar, zamanla çıplaklaşmıştır.
Muş ilinin başlıca önemli dağları şunlardır:5

Bediuzzaman Atatürk'ü Öldürecek miydi? - VİDEO

Tarihçi, Araştırmacı, Yazar Kadir Mısıroğlu açıklıyor - VİDEO

Bediüzzaman Said Nursî, Atatürk'ü Öldürmek Üzereyken Neden Vazgeçti?

Bu video kadirmisiroglu.com sitesinden alınmıştır.

BİLİNMEYEN YÖNLERİYLE ATATÜRK ANA SAYFA

21 Mayıs 2013 Salı

Araplar Osmanlı'ya İhanet Etti mi? - VİDEO

Araştırmacı, Tarihçi ve Yazar Kadir Mısıroğlu Açıklıyor - VİDEO

Araplar Osmanlı'ya ihanet etti mi?
Osmanlı'yı satan kimdi?
Ne karşılığında Osmanlıya kalleşlik yaptılar?
Ardı arkası kesilmeye ihanetler...

BİLİNMEYEN YÖNLERİYLE ATATÜRK ANA SAYFA

Muş'a Ulaşım Nasıldır?

Muş Haritası

Karayolu ile Ulaşım: İl merkezine uzaklığı 2 km olan terminale şehir içi dolmuşlarla ulaşmak mümkündür. Otogar Tel: (+90-436) 212 18 01 - 311 23 53

Havayolu ile ulaşım: İl merkezine uzaklığı 16 km olan Muş Havalimanına ulaşım Muş Ovası Servis aracı ile sağlanmaktadır. Hava Limanı Tel: (+90-436) 217 00 84 - 217 00 85

Osmanlı'nın Son Dönemlerinde Muş Toprakları

Muş'ta Sultan Alparslan Heykeli

Muşta yerel paşalık yapan Aleaddin paşa zamanında 1794’te İran şahı Doğu Anadolu’ya girerek Muş ve Hınıs’ı yağmalattı.
İran’lıların kışkırtmasıyla çıkan isyanları bastırmak için harekete geçen Osmanlı Devleti yardımcı kuvvet olarak yerel paşalardan asker toplarken Muş Beylerbeyi Aleaddin paşanın oğlu Emin paşadan da yardım aldı ve isyancı aşiretler üzerine yürüdü.

Muş'tan Bir Manzara

1914’de 1. Dünya savaşlarında Osmanlı Ordusu’nun Kafkas seferi büyük hezimetle sonuçlandı.
Rus orduları Doğu Anadolu’yu işgal etmeğe başladı. 1915 yılında Ruslar Eleşkirt ve Pasinler üzerinden Malazgirt’e doğru ilerlediler.
Bundan cesaret alan Ermeniler Rus işgalini kolaylaştırmak için Muş Varto ve Bulanık’ta Müslüman köylerine baskınlar düzenlemeğe başladılar.

Muş'ta Futbol Stadyumu

Sevr anlaşmasına dayanarak Doğuda devlet kurmak isteyen Ermeniler teşkilatlandırdıkları komitelerle katliamlarına devam ederken, Anadolu’da işgal edilmeye başlanmıştı.

Bu sırada Doğu Anadolu halkı Ermeni katliamlarını durdurma ve Ermenilere karşı mücadele kararı alırken, civar vilayetlere dağılmış olan Muş halkı da yeniden şehre dönmeye başladı.

Muş'tan Bir Görünüm

Cumhuriyetin ilânından sonra yurtta inkilaplar yapılmaya başlandı.
Bu inkilaplara tepki olarak Doğu Anadolu' da Şeyh Sait İsyanı patlak verdi.
Bu isyanı destekleyenlerin başında Hamidiye Alayları'nın komutanlığını yapan ve doğuda büyük nüfuzu olan Halit Paşa da bulunuyordu.
Halit Paşa'nın Osmanlı Devleti'nin çöküşü sırasında kurulan cemiyetlerden Kürt Teali cemiyetiyle yakından ilişkisi vardı.

Muş Haritası

Muş, Doğu Anadolu Bölgesindedir.
Yüzölçümü 8196 km2’dır.
Türkiye yüzölçümünün yüzde 1,1’ini kaplar.
Muş, doğudan Ağrının Patnos ve Tutak, Bitlis’in Ahlat ve Adilcevaz, kuzeyden Erzurum’un Karayazı, Hınıs, Tekman, Karaçoban, batıdan Bingöl’ün Karlıova ve Solhan, güneyden ise Diyarbakır’ın Kulp, Siirt’in Sason ve Bitlis’in Güroymak ve Mutki ilçeleri ile çevrilidir.

Muş Deprem Haritası

Muş yüksek ve dağlı bir yörededir.
İl alanının yüzde 34,9’nü kaplayan dağlar, Güney Doğu Torosların uzantılarıdır.
Bu dağlar, Alp-Himalaya kıvrım sistemiyle birlikte oluşmuş genç dağlardır.
Rakım, genellikle 1250 metrenin üzerindedir.

Osmanlı Bayrağı

Atatürk, Ayyıldızlı Bayrağı, Osmanlı’yı Ve Arap Dünyasını Çağrıştırdığı Gerekçesiyle Değiştirmeyi Düşünmüş Ve Bunu Dönemin Başbakanı Celal Bayar’a Söylemişti. Yerine Düşündüğü, Göktürkler’in Bayrağıydı: Mavi Fon Üzerinde Profilden Görünen Yeşil Bir Kurt…

Batum'un Satılışı - VİDEO

Batum'u kaç liraya sattık?
Satılışı...(29-12-2012 Konfernsı Sualler Cevaplar)

BİLİNMEYEN YÖNLERİYLE ATATÜRK ANA SAYFA

Sultan Vahdettin, Vatana İhanet Suçlamasını Böyle Reddetmişti!

Türkiye’de uzun yıllar devam eden sansürcü zihniyetin yedeğinde yapay bir yakın tarih imal edildi. Bu sayede devletin en kritik yıllarında padişahlık yapmış olan Sultan Vahdettin günah keçisi ilan edilmiş, bırakın savunmayı, fena biri değildi demek bile imkânsız hale getirilmişti.

Kerkük - Musul ve Batum'u Nasıl Kaybettik?

1957 yılında Mayıs ayında, İstanbul Üniversitesi Kimya Fakültesi'nin Talebe Cemiyeti, Mareşal Fevzi Çakmak'ı anmak üzere İstanbul Bayezid'deki şimdi yerinde büyük iş hanları olan Marmara Talebe Lokali'nde toplantı tertip etmişlerdi.

Bu gençlik toplantısının hatipleri Hamdullah Suphi Tanrıöver, Fahreddin Altay Paşa ve Yusuf Kemal Tengirşek idi.

Hilafetin Kaldırılmasında İngiliz Parmağı

Araştırmacı-yazar Mustafa Armağan'dan Türkiye tarihiyle ilgili ezber bozan iddialar geldi.

Araştırmacı-yazar Mustafa Armağan, Türkiye’nin Hilafet’i İngilizler’in zoruyla kaldırdığını söyledi. Armağan, İngiliz Parlamentosu’nun Hilafet kaldırılmadan Lozan’ı imzalamadığını belirtti.

Esenler Belediyesi'nin her hafta, konusunda bir uzmanı konuk ettiği Esenler Buluşmaları'nın bu haftaki konuğu araştırmacı - yazar Mustafa Armağan oldu. "Lozan'ın Bilinmeyen Yönleri" konulu bir konferans veren Armağan, Lozan’da kaybedenin Türkiye olduğunu belirtti.

Süt Kardeşliği, M. Kemalin Hafızlığı - 09-03-2013

İsviçre'den Getirilen Medeni Kanun ve Süt Kardeşle Evlenme Meselesi Nasıl halledildi?
M. Kemal Hafız mıydı?

Bu video kadirmisiroglu.com sitesinden, 09.03.2013 tarihli Cumartesi Sohbetlerinden alınmıştır.

BİLİNMEYEN YÖNLERİYLE ATATÜRK ANA SAYFA

Mevhibe İle Reşide Başını Ne Zaman Açtı?

İsmet İnönü’nün eşi Mevhibe Hanım’ın başını açmasının 1927 yılbaşı gecesinde gerçekleştiğini torunu Gülsün Bilgehan “Mevhibe” adlı kitabında anlatır.
Kocasıyla(İsmet İnönü) birlikte Lozan’a giden Mevhibe Hanım, orada Avrupaî tarzda ama başını açmadan, şapkayla dolaşmış, Türkiye’ye, İsmet Beyin bütün ısrarlarına rağmen Avrupalı bir kadın gibi dönmeyi reddetmişti. Trenden kolları saçaklı pardesüsüyle inmiş, başını ‘sıkmabaş’ denilen tarzda şifon bir eşarpla örtmüştü.

Mustafa Kemal Milletine Serseri Diyor - VİDEO

Araştırmacı, Tarihçi, Yazar Kadir Mısıroğlu'nun Mevzu İle Alakalı Değerlendiemesi - VİDEO

(Mustafa Kemal Milletine Serseri Diyor)

(Bulgarlar, Sırplar, Macarlar, Romenler sabanlarına yapışmışlar, varlıklarını korumuşlar, kuvvetlenmişler; bizim milletimiz de böyle fatihlerin arkasında serserilik etmiş ve kendi ana yurdunda çalışmamış olmasından dolayı bir gün onlara yenilmiştir. Bu bir gerçektir ki, tarihin her devrinde ve dünyanın her yerinde böyle gerçekleşmiştir.

Nereye Nişan Alıyorlar?

M. Kemal, canı sıkılınca, Dolmabahçe’nin ampullerine nişan alıyormuş, güya..
Ama, yine de ihtiyatla karşılamıştım..
Dün de, Emre Aköz, Sabah’da, 1927′den 1938′e, ‘sofracı ve hizmetkâr’ olarak M. Kemal’in hizmetinde bulunan Cemal Granda’nın hatıralarından bir alıntı yapıyordu..

Erzurum'da aynı kabirde bulunan iki zatın kabir taşının bir tarafında Hacı Osman Efendi,

diğer tarafında Hacı Galip Efendi yazıyor.

Yakın tarihin en tartışmalı konularının başında İstiklal Mahkemeleri geliyor.

Kurtuluş Savaşı'ndan önce Kuva-yi Milliye muhalifleri ile savaştan kaçanları yargılayan mahkeme, Cumhuriyet'in ilanından sonra rejim muhaliflerini ve özellikle mütedeyyin kesimi hedef aldı.

Dünya hukuk tarihine geçecek kararlar da bu dönemde verildi.

Erzurum’un Mümtaz ve Zengin Kişilerinden Kullebi Akif Ağa’nın Konağı

İstiklal Mahkemeleri’nin ardında korkular bıraktığı bir diğer il Erzurum.

1925’te şehir meydanında idam edilen 22 kişiden biri de Erzurum’un mümtaz ve zengin kişilerinden Kullebi Akif Ağa’dır.

İstiklal Mahkemeleri’nin açtığı yaraların izini taşıyan bir başka yer, Rize’nin Güneysu ilçesi.
1925 Aralık’ta Şapka İnkılabı’na karşı Güneysu’da protestolar yapılır.
80-100 kişinin yürüyüşünde kırma dökme olmaz.
Fakat “Rize’de isyan var” gerekçesiyle seyyar İstiklal Mahkemesi buraya gelir.
10 Aralık 1925’te başlayan yargılama dört gün devam eder.

Hacı Osman Efendi (üstte) ve Hacı Galip Efendi (altta)

Hâlâ aynı kabirde bulunan bu iki zatın kabir taşının bir tarafında Hacı Osman Efendi, diğer tarafında Hacı Galip Efendi yazıyor.

Galip Efendi ise idam edildiğinde henüz 45 yaşındaydı.
Ömrünün en verimli zamanlarıydı.
Şapka Kanunu’na karşı Erzurum’daki küçük ayaklanmaya Galip Efendi katılmamış, bilakis hükümet konağına doğru yürüyenleri sakinleştirmek için çaba göstermiş.
Galip Efendi’nin tutuklandığı gün, kapıyı kırarak girdikleri evi tarumar eden askerler, bütün kitaplarını yakmış.

Hafız Şaban Güneli'nin Torunları Faik Kalın ve Mehmet Demirci, Mezarının Başında

Rize’de idam edilenlerden Hafız Şaban Güneli köyünün imamıdır.
Asıldığında daha 25 yaşındadır.
Caminin bir odasında Kur’an-ı Kerim eğitimi veren imamın talebelerine, “Kur’an’ı öyle okuyacak, öyle ezberleyeceksiniz ki hiçbir harekesinde hata olmayacak.
Yeryüzünden silseler siz yeniden yazabileceksiniz.” dediğini torunlarından öğreniyoruz.
Talebeleriyse hocaları öldükten sonra ‘Hocamızın vasiyetidir’ diye ölene kadar Kur’an’ı her gün hatmetmiş.

Halit Çapanoğlu'nun Torunu Yine Aynı İsmi Taşıyan Halit Çapanoğlu

Tarih kitaplarına Çapanoğlu İsyanı olarak da geçen Yozgat İsyanı, Çapanoğulları ailesini yıllarca mağdur etmiş.
İsyanın içine çekilen aile, tarih kitaplarında doğru bilgilerin yazılmadığını iddia ediyor.
Birinci İstiklâl Mahkemeleri’nde idam edilen Halit Çapanoğlu’yla aynı ismi taşıyan torunu, “Gelişigüzel suçlamalar bütün aileyi yakın tarihe kadar mağdur etti.

Hacı Osman Efendi (sağda) ve Hacı Galip Efendi (solda)

Erzurum’da İstiklal Mahkemeleri’nin idam ettiği kişiler arasında iki âlim var:
Hacı Osman Efendi ve Hacı Galip Efendi.
Biri Kadiri biri Nakşi tarikatına mensuptu.
Birbirlerini yakından tanıyan ve çok seven bu iki kader arkadaşının vefatı da birlikte olur.
Öyle ki idam edildikten sonra aynı kabre konur ve yıllarca ailelerinin bilmediği bu kabirde birlikte yatarlar.

Mustafa Kemal Atatürk'ün Daha Doğrusu Kamal Atatürk'ün Nüfus Cüzdanı

Mustafa Kemal Paşa’nın 54 yaşından sonra adını değiştirmesi olayı üzerinde nedense durulmamıştır.

1934 Kasım’ına kadar “Gazi Mustafa Kemal” diye imza atan ilk Cumhurbaşkanımız, çıkarılan kanunla “Mustafa”yı tamamen reddetmiş, yalnızca “Kemal” adını bırakmıştı. Yeni çıkardığı nüfus cüzdanında ise bu defa “Kemal”i kale anlamına geldiğini söylediği “Kamâl” ile değiştirmiş ve adını resmen “Kamâl Atatürk” yapmıştı.

Balkanlarda Bulgar Hezimeti Nasıl Oldu?

Bugün İnkılap Tarihi kitaplarında ya düpedüz atlanan ya da üstü örtülen bir olayı gündeme getireceğim. Balkan Savaşı’nda Binbaşı Mustafa Kemal’in kurmay başkanı olduğu Bolayır’daki Mürettep Kuvvetlerin Bulgarlar karşısında aldığı o hezimetten söz ediyorum. Duymadınızsa şaşmayın. Zira maalesef resmi tarih kitaplarında okuyamazsınız. Sansür lodosu hâlâ etkisini yitirmedi ki!

Aziz Nesinin Açıklaması - VİDEO

Araştırmacı, Tarihçi ve Yazar Kadir Mısıroğlu Açıklıyor - VİDEO

Hangi Atatürk
Aziz Nesinin Açıklaması
Aziz Nesin Atatürk için ne dedi?
Aziz Nesin kime sahtekar, yalancı diyor?

Kamal Atatürk'ün Yeni Nüfus Cüzdanı

Tarihçi Doç. Dr. Mehmet Ö. Alkan, Atatürk'ün “Mustafa Kemal” ismini ölmeden önce “Kamal” olarak değiştirdiğini söyledi

Tarihçi Doç. Dr. Mehmet Ö. Alkan, Atatürk’ün, tarih kitaplarına konu olan ve öğretmeni tarafından verilen “Mustafa Kemal” ismini ölmeden önce “Kamal” olarak değiştirdiğini söyledi.

MUŞ

MUŞ'UN KONUMU

Muş'tan Bir Görünüm

Muş’un ilk ne zaman kurulduğu ve adının kaynağı kesin olarak bilinmemektedir.
Muş adına dair pek çok rivayet vardır.
Bir rivayete göre, Muş adı, şehre, Asurlulardan kaçarak Muş yöresine gelen İbrani kabilelerinden biri tarafından verilmiştir.
Nitekim 1914 Bitlis Vilayet Salnamesinde Muş adının İbrani’ce “Sulak verimli ve otlak” anlamına gelen “Muşa” kelimesinden geldiği ileri sürülmüştür.
Muşun, geçmişten günümüze yemyeşil ve sulak bir ovaya sahip olması, bu rivayetin tümüyle asılsız olmadığını, nispeten belirli bir gerçeğe dayandığını gösterir.

MUŞ İLÇELER HARİTASI

BULANIK
HASKÖY
KORKUT

Meşhur Muş Laleleri

Van eyaleti hükmünde Van deryası sahilindeki Tahtuvan subaşılığına iki menzil ve Bitlis’e bir menzil yakındır.
Şerefname tarihinin dediğine göre bu Muş şehri, Azerbaycan şehirlerinden bir tanesi idi.
Sonra Van deryasının kuzeyinde (Adilcevaz ) kalesi yakınındaki Süphan dağında halen mahfuz durup 40-50 senede bir ses duyulur.

Güzel Bir Yıldırım Manzarası

Muş'taki Tarihi Murat Köprüsü'nden Bir Manzara

Osmanlı Sultanı II.Beyazıt zamanında kuvvetlenen Şah İsmail Anadolu’da hâkimiyetinin kurmaya çalışılırken aynı zamanda müritlerini de el altında Anadolu’nun çeşitli yerlerine göndererek Osmanlılar aleyhine isyanlar çıkartmaya başladı.
Şehzade Yavuz Trabzon Valiliğinde bulunduğu yıllarda Şah İsmail’in durumu yakından takip ederek tehlikenin farkına vardı.

Bitlis-Bingöl Yol Ayrımı

Bu esnada Doğu Anadolu’da Karakoyun ve Akkoyun Türkmenleri hâkimiyet kurmak için mücadeleye başladılar.
Doğu Anadolu’ya hâkim olan Karakoyunlu’lar zamanında Muş, bu beyliğin sınırları içerisinde kaldı.
Bu arada İran üzerinden batıya doğru ilerleyen Timur tehlikesi ortaya çıktı.
Timur’un önünden kaçan Türkmen boyları Karakoyun’lu topraklarına girince Karakoyunlu hükümdarınca Muş, Bulanık, Malazgirt ve Varto’nun dağlık kesimlerine yerleştirildiler.
Karakoyunlu hükümdarı Kara Yusuf, Timur’a karşı koyamayınca Osmanlılara sığındı.
Karakoyunlu topraklarına giren Timur girdiği her yerde yaptığı gibi Muş ve Malazgirt’i de tahrip etti, halkı kılıçtan geçirdi.

Muş'tan Bir Görünüm

Harzemşah’ın İslam Türk dünyasındaki yanlış politikası üzerine harekete geçen Anadolu Selçuklu Sultanı Alaeddin Keykubat, 10 Ağustos 1230’da Yassıçemen’de Harzemşah’ın ordusunu perişan etti. Harzemşah Celaleddin, kaçarken Dersim Dağlarında öldürüldü.
Muş ve çevresi Anadolu Selçuklu idaresi altına girdi.

Muş'ta Bir Park

Muş ve Malazgirt Moğollar’dan sonra İran, Doğu Anadolu ve Irak havalisinde kurulan İlhanlılar Devleti’nin idaresine geçti.
Ne var ki, Doğu Anadolu, hiçbir zaman Ahlatşahlar zamanındaki zenginliğine ve kültür yüksekliğine ulaşamadı.

Muş'ta Bir Cadde

Muş ve çevresi 1100'de Selçuklu hanedanlarından Melikşah’ın amcası Yakuti’nin oğlu olan Kutbettin İsmail’in kölesi Sökmen El-Kutbi, Ahlat’lıların daveti üzerine Ahlat’a gelerek Van Gölü çevresinde Ahlatşahlar Beyliği’ni kurunca bu beyliğin sınırları içerisine katıldı.
Ahlatşahlar zamanında Muş, Malazgirt ve çevresi tamamen Türkleşirken Muş’da doğunun kalkınmış ve zengin şehirleri arasında yerini aldı.

Muş'ta Bir Cadde

Selçuklular Dandanakan Savaşında (1040) Gaznelileri yenip bir devlet olarak tarih sahnesine çıkınca Tuğrul Bey’in sultanlığı devrinde Abbasiler Selçukluların koruması altına girdiler.
Tuğrul Bey Selçukluların Doğu Anadolu’ya düzenledikleri seferlerden birinde Malazgirt’i kuşattı (1054) Bu seferle birlikte Selçuklularla Bizanslılar arasında Doğu Anadolu’daki hakimiyet mücadelesi başlamış oluyordu.
Sultan Tuğrul Bey’in ölümünden sonra Selçukluların başına geçen Sultan Alparslan, Malazgirt Kalesini ele geçirip, Suriye’ye yönelir.

Muş'ta Bir Cadde

Abbasilerin bu bölgedeki hâkimiyetleri zayıflayınca Muş ve çevresi Bagradiler'den Bagrad adlı prensin yönetim merkezi oldu.
Bagrad’ın Bağdat’a gönderilmesi üzerine bu prensin yönetiminden hoşnut olmayan Muş’lular ayaklandılar.
Ayaklanma sırasında Vali Yusuf Bin Ebi Said El-Mervazi öldürüldü.
Bu olaydan sonra Muş Bagrat Krallığına bağlandı.

Muş'tan Muhteşem Bir Manzara

Muş ve çevresi Emevi’lerden sonra Halifeliği ellerine geçiren Abbasilerin ilk yıllarında Avasım Bölgesi sınırları içinde yer aldı.
Sonraki yıllarda Abbasilerin yöredeki hâkimiyetleri zayıflayınca Muş ve çevresi Bagradiler'den Bagrad adlı prensin yönetim merkezi oldu.

MUŞ TARİHİ ANA SAYFA

MUŞ İLE İLGİLİ DİĞER BİLGİLER İÇİN TIKLAYINIZ...

KAYNAKÇA

Muş'ta Emeviler Dönemi

Tarihi Muş Konağı

Muş, Bitlis ve çevresi, Hz.Muaviye zamanında bir ara Bizans hâkimiyetine geçtiyse de Emevi’ler yöreyi yeniden denetimleri altına almakta gecikmediler.
Halife Abdülmelik zamanında Muhammed bin Mervan, Muş ve çevresini Diyarbakır Emirliğine, bu Emirliği de El Cezire Genel Valiliğine bağladı.

MUŞ TARİHİ ANA SAYFA

MUŞ İLE İLGİLİ DİĞER BİLGİLER İÇİN TIKLAYINIZ...

KAYNAKÇA

Muş'un Müslüman Araplar Tarafından Fethi

Muş'ta Tarihi Aslanlı Han

Müslüman Arap ordularının Anadolu’ya akınları 640’da başladı.
Halife Hz. Ömer devrinin sonlarına doğru 641’de İyaz bin Ganın komutasında Bir Müslüman Arap ordusu Bitlis, Ahlat ve Muş’u fethetti.
Habib bin Mesleme ve Selman bin Rabia bu bölgeye ikinci bir sefer düzenlediler. (642)

Meşhur Muş Üzümleri

Muş ve çevresindeki Sasani hâkimiyeti İmparator Heraklios döneminde Bizans Ordularının Sasani kralı Şahbaraz’ı yenmesiyle sona erdi.
Bu arada, VII. yy başında gelişen Müslüman Arap akınları sırasında Arap komutanlarından Sa'd bin Ebî Vakkas, Sasani ordusunu bozguna uğratınca (637), Sasani devleti de çöktü.

Muş Mercimekkale Höyüğü

Part ve Pers kökenli Sasani hanedanından gelen I.Ardeşir’in İran’da kurduğu Sasaniler Devleti (MS 226), Doğu Anadolu’nun tarihinde yeni bir güç olarak ortaya çıktı.
Sasaniler, çok kısa bir süre içinde hâkimiyet alanlarını genişleterek Roma İmparatorluğunun en büyük rakipleri oldular.

Muş'ta Dede Parkı'ndan Bir Görünüm

Muş ve çevresi, uzun yüzyıllar Romalıların, Partların ve Ermeni derebeylerinin hâkimiyet mücadelelerine sahne oldu.
Doğu Anadolu’nun bu bölgesi adı geçen devletler arasında sık sık el değiştirmesine rağmen, bu mücadelelerden üstün çıkan taraf Partlar oldu.
Roma İmparatorluğu’nun üstünlüğü hiçbir zaman kalıcı olmadı.

Muş'tan Bir SokakManzarası

Persler, Med ordusunu yenerek (M.Ö. 550) bu devleti ortadan kaldırdılar.
Persler’in Doğu Anadolu’daki hâkimiyetleri yaklaşık 200 yüzyıl kadar sürdü.
Persler, I.Dareios zamanında güçlerinin zirvesine çıktılar.
Muş ve çevresi Pers hâkimiyetinde Babil Büyük Satraplığı içinde yer aldı.

Muş'ta Tarihi Murat Köprüsü

Muş’un ilk çağ tarihinde Urartular’ı Medler takip etti.
Günümüz İran Azerbaycan’ında yaşamakta olan Medler, Asur Devleti’ni ortadan kaldırdıktan (MÖ 609) sonra Muş Ovası’na yöneldiler.
Medler, Kimmer-İskit saldırılarından yorgun düşen Urartu Devleti’ni, tarih sahnesinden silmekte zorlukla karşılaşmadılar.

Haspet Kalesi'nden Bir Görünüm, Muş

Urartu’ların tarih sahnesine çıkışları M.Ö. XIII. YY’a rastlamakla birlikte devlet olarak teşkilatlanmaları MÖ. IX. YY.’dadır.
Önceleri dağınık bir konfederasyon durumunda olan Urartu’lar, Asur Kralı III. Salmanassar’ın çağdaşı olan ilk Urartu Kralı Aramu (MÖ.850-840) dan sonra birleşik bir krallık durumuna geldiler.
Urartu devletinin gerçek kurucusu Aramu’dan sonra kral olan I. Sarduri (MÖ.840-830) dir.

Muş Kalesi

Muş’un ilk çağ tarihi Urartu’larla başlar, ne var ki Muş’un dahil olduğu Doğu Anadolu’nun yüksek düzlüklerindeki M.Ö. II.bin’e ait yerleşmeleri, henüz yeterince gün ışığına çıkarılamadığından, Urartu’ların atalarının kimler olduğu kesin olarak bilinmemektedir.
Doğu Anadolu’nun bilinmeyenlerle dolu karanlık tarihi dönemleri, Asur kaynakları ve kitabeleriyle bir ölçüde aydınlanmıştır.

Sayfalar

31 Mayıs 2013 Cuma

24 Mayıs 2013 Cuma

23 Mayıs 2013 Perşembe

21 Mayıs 2013 Salı

19 Mayıs 2013 Pazar

3 Mayıs 2013 Cuma