Operatör Doktor Ahmet Said Bey anlatıyor:
Hacı Veyiszâde Hocanın babası Hacı Veyis Efendi, Konya-Ereğli yolu üzerindeki Dolav Camii'nin imamıydı.
Bir sabah camiye gelmiş, bakmış ki cemaat kapıda:
-Ne hayır, ne bekleşiyorsunuz? diyor.
Hocam, câmideki bütün halılar çalınmış! diyorlar,
Vaktiyle, Konya'da yaşayan, Hacı Veyiszâde Hoca mızı da çook çok seven ve sayan bir gayrimüslim vatandaşa:
-Yahu arkadaş, sen yıllardır bizim içimizde yaşıyorsun...
Konya'da sizin bir cemaatiniz filan da kalmadı.
Müslüman olsana birâder!..
Hakk hitabı erişince gizliler olur âyân
Bunca ruhları halk ettin sana muhtaçtır cihan
Ol Rasül'ün merkadına yolladık biz armağan
Rabbimiz bizim iledir, her vakitte her zaman
Şefaat senden isterim Yâ Muhammed, Yâ İmam
Allah 3 çeşit karanlığı 3 çeşit nesneyle aydınlatmıştır...
Muhammed Karsî Hazretleri ömrünü Allah Teâlâ'nın dinine hizmetle geçirdi.
Çocukları da salih kimseler idiler.
Vefatlarından yedi yıl kadar geçtikten sonra oğullarından biri vefat etti.
Onu babalarının kabri yanına defnetmek istediler.
Kabri açtıklarında, toprak çöktü ve Muhammed Karsî Hazretlerinin mübarek vücudu taptaze ortaya çıktı.
Yalnız mübarek beyni biraz çökmüş bir haldeydi.
Operatör Doktor Ahmet Said Bey anlatıyor:
Hacı Veyiszâde Hoca'yı ameliyat ettikten bir zaman sonra da, hanımı Meryem valideyi ameliyat ettim ben.
Meryem valideye de önce evde baktım:
-Hocam, ben valideyi hastaneye alıyım da iyice bir tetkik edelim, ondan sonra halledelim! dedim.
Hastaneye aldım, tetkik ettim.
Ameliyat olması lâzım.
Fakat Hoca ortalıkta yok.
Arkadaşlar da diyorlar ki:
-Yaav, Hocayı arasan da, acele ameliyat etsen... filân diyorlar.
Ladikli Ahmed Ağa'nın torunu Ahmet Elma anlatıyor:
Türkiye'de çok sayıda müridi olan tarikat şeyhlerinden birisi dedemi ziyarete gelir.
Dedem önceden bu zât-ı muhterem için hazırlıklar yapar.
Misafirini karşılamak için dışarıya, avluya çıkar.
İlk karşılaştıkları zaman, gelen şeyh efendi bir anda dedemin ayaklarına kapanır ve ayaklarını öper.
Kur'an hakikatlerinin sevdalısı ve İslâmiyet'i yaşamaktan başka düşüncesi olmayan bu masum insanları toplayıp hapse dolduranlar, onlara akıllara durgunluk verecek baskı ve işkenceler uygulamaktaydı.
Bu mazlum Müslümanlara ilk 12 gün yemek verilmemiş, tuvalete gitmelerine de müsaade edilmemişti.
Eskişehir hapishanesine konulan Müslümanlardan Ispartalı Mehmet Gülırmak, dehşetli komployu, başlarına gelenleri, yapılan zulümlerden bir kısmını şu şekilde anlatmaktadır:
Her gün beş vakit namazda Hz.Ömer'in arkasında namaz kılan ve Hz.Ömer'in sevgisini kazanan bir delikanlıya bir güzel kadın âşık olur.
Delikanlıya birçok kereler haber iletir, lakin delikanlı rıza göstermez.
Kadının, birçok para vaadiyle kandırdığı bir kocakarı, bir gece, delikanlıyı yatsı namazından evine dönerken, âşık kadının kapısının önünden geçtiği esnada; "Bir koyun kaçırdım, tek başıma tutamıyorum, ne olur bana yardım et" diye yalvarmaya başlar.
Hacı Veyiszâde'nin küçük oğlu Veyis Kurucu anlatıyor:
Babam, tuzla başlardı yemeğe.
Yediğimiz yemekleri de tamamen iyice sünnetler, hatta tabağın içine su döker içerdi.
İçinde yemek yenilen tabağı yıkıyordu adeta.
Çöpe gitmesin, lağıma dökülmesin diye yapıyordu bunu.
Doktor Ali Kemal Belviranlı, Hacı Veyiszâde Hoca'nın vefatı 5 Şubat 1960 Cuma günü, Sultan Selim Camii'nde okuduğu hutbede şunları söylemiş:
"Kamil insan, büyük veli Hacı Veyiszâde Mustafa Efendi Hocamız az evvel aramızdan ayrılmıştır!
Başımız sağ olsun, başınız sağ olsun!
Konya'nın başı sağ olsun, dünyanın başı sağ olsun!
Sözümün nihayeti yoktur
Benim de isyanım çoktur.
Gitme Hakk'ın kapısından
Başkasından fayda yoktur.
Bediuzzaman ve talebeleri hapishaneye, "Medrese-i Yûsufiyye" demekteydi.
Hz.Yûsuf Aleyhisselam da zulmen hapse konulmamış mıydı?
Orada iken hem ibadetlerini aksatmadan yerine getirip hem de diğer mahkumlara Tevhid inancını anlatmamış mıydı?
Kendileri de öyle yapmalıydı.
Muhammed Karsî Hazretleri zamanında Kars'ta Şeyh Kemal isminde hal ehli geçinir biri vardı.
Çok kimse onun etrafında toplanmıştı.
Kendisi de bu halini beğenir, kibirlenirdi.
Ayrıca Muhammed Karsî Hazretleri hakkında iyi konuşmaz dedikodusunu yapardı ve; "Hiç batinî, kalbiî ilimle zahirî ilim bir araya gelir mi?" diyerek evliyalık hallerine inanmazdı.
Taşkentli Fahri Kulu Efendi'nin Torunlarından Ahmet Ziya Kulu anlatıyor:
Hedem, Hacı Veyiszâde Hocamızı ve Hakkı (Özçimi) Efendi'yi çok severdi.
Hakkı Efendi de onları tabii.
Bir tarihte Ilgın'a kaplıcaya gider Hakkı Efendi.
Orada Yeşil Hafız diye Ilgınlı mübarek bir Hoca Efendi var.
Orada onunla muhatap olurlar, onunla görüşür konuşurlar hep...
Lâdikli Ahmed Ağa'nın torunu Ahmet Elma anlatıyor:
Bir ara dedemi yalan yanlış isnatlarla, ilgili yerlere şikayet ederler.
İfadesinin alınacağını bildirmek için yanına gelen görevlilere:
-Tamam siz gidin, ben biraz sonra gelirim, der.
Bediuzzaman Said-i Nursî, Eskişehir Hapishanesi'nde iken Bediuzzaman:
-Müdür Bey! Müdür Bey! diye seslenir.
Hapishane müdürü ile kâtip, Bediuzzaman'ın bulunduğu hücreye giderler.
Bediuzzaman onlara şöyle der:
-Benim bugün mutlaka Ak Camii'nde bulunmam lazım.
Muhammed Karsî, Anadolu'da yetişen büyük velilerden birisidir.
İsmi Muhammed Karsî, künyesi Ebü's Sirâc, lakabı Nûreddin'dir.
Kars'da doğdu.
Doğum tarihi bilinmemektedir. Heri (Herad) şehrinde yaşadı.
1400 tarihinde Kars civarında vefat etti.
