18 Ocak 2024 Perşembe

Bektaş Efendi Türbesi, Hacıbektaş, Nevşehir

Bektaş Efendi Türbesi, Hacıbektaş, Nevşehir
Bektaş Efendi Türbesi,  Nevşehir'in Hacıbektaş İlçesi'nde, Hacı Bektâş-ı Velî Velî Dergâhı’nın güney yönünde, Kültür Merkezi’nin arka tarafında Bala Mahallesi 10 ada, 3 parselde bulunmaktadır. 
Türbe, duvarlarla çevrili bir bahçe içerisinde yer almaktadır. 

Bugün ziyarete açık olan türbe, kitabesinden anlaşıldığı üzere Osmanlı Dönemi’ne ait olup, hicri 1012, miladi 1603 yılında inşa edilmiştir. 
Eserin dış cephesi kesme taş malzeme ile yapılmış olup, iç mekân duvarlarında alçı sıva üzerine beyaz renk boya uygulaması yapılmıştır. 
Türbe, kare planlı giriş ile sandukanın yer aldığı türbe kısmından oluşmaktadır. 
Yapının portalı, yuvarlak kemerli olup, dairevi motiflerle bezelidir. 
Yine yuvarlak kemerin alt kısmında kitabe yer almaktadır. 
Kare planlı giriş kısmının üst örtüsü, içten kemerlerle geçişlerin sağlandığı tonoz, dıştan ise kırma çatı ile örtülüdür.
Bektaş Efendi'nin Sandukası
Giriş bölümünün her bir cephesinde kemerler bulunmakla birlikte, kuzey cephede dikdörtgen şekilli eyvan yer alır. 
Güney cepheye ise iki adet büyükçe niş yerleştirilmiştir. 
Türbe bölümüne geçişin sağlandığı kapının kemer kısmında dikdörtgen levha içerisinde hat süslemeler yer alır. 
Türbe bölümünün girişi, yuvarlak kemerli olarak tasarlanmış kapıdan sağlanmaktadır. 
Üst örtüsü, içten tromplarla geçişlerin sağlandığı kubbe, dıştan ise külah şeklindedir. 
Türbe bölümünün kuzey güney ve batı cephe duvarlarında, yuvarlak kemerli nişler içerisinde küçük birer pencere ve bu pencerelerde ayetlerin yer aldığı süslemeler bulunmaktadır. 
Kubbe ve duvarlarda bitkisel motiflerle bezenmiş kalem işi süslemeler ve tromp geçişlerinde ise yıldız motifli süslemeler yer almaktadır. 
1975 yılında Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından tadilattan geçirilmiştir.
Bektaş Efendi Türbesi, Nevşehir Koruma Kurulu tarafından 08/02/1991 tarih ve 949 sayılı karar ile tescillenmiş olup, mülkiyeti Vakıflar Genel Müdürlüğü’ne aittir. 

Türbenin Kubbesi
Hacı Bektaş-ı Veli Dergahı’nda yer alan Balım Sultan Türbesi ile mimari bakımdan oldukça benzer özellikler taşıyan türbenin kitabesinde;
“Bina-i Haza eş-Şeyh Merhum Bektaş bin Mahmud an evlad-ı el-Hacı Bektaş el-Horasani İsneyn aşr ve elf 1012”(M.1603) yazmaktadır. 
Kitabede, duvarlardaki süslemelerde, süslemeyi yapanın adı ve tarihi de yazılıdır:
"Amel-i Yuvan Kepekçi oğlu Nevşehri 1323" Miladi 1905. 
Bundan başka türbenin Cemaleddin Efendi tarafından tamir ettirildiğine dair ve 16 Şubat 1324, Eylül 1322 tarihli bir yazı vardır.

İç mekânda ise 1970’li yıllarda türbe duvarlarına kalem işi geometrik ve bitkisel motifler nakşedilmiştir. 
Bektaş Efendi’nin sandukası
Türbe bölümünün girişi yuvarlak kemerli olarak tasarlanmıştır. 
Üst örtüsü, içten tromplarla geçişlerin sağlandığı kubbe, dıştan ise külah şeklindedir. 
Türbe bölümünün kuzey güney ve batı cephe duvarlarında  yuvarlak kemerli nişler içerisinde küçük birer pencere bulunmaktadır. 
Kubbe ve duvarlarda bitkisel motiflerle bezenmiş kalem işi süslemeler ve tromp geçişlerinde ise yıldız motifli süslemeler yer almaktadır. 

Kubbe duvarında ve karşılıklı gelmek üzere dört tane yazı vardır. 
Bunlardan;
birincisinde; “Allah Celle Celalühû”, 
ikincisinde; “Muhammed Aleyhisselam”,
üçüncüsünde; “Ali radüyallahü Fatımetüz Zehra Radıyallahu anhâ”,
dördüncüsünde; “Raduyallahu anh” yazmaktadır.

  1. Bektaş Efendi Türbesi
  2. Bektaş Efendi Kimdir?
  3. Derviş Salih’in Mezarı
  4. Fotoğraflar

        

        Kaynaklar: 

  1. https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/nevsehir/gezilecekyer/bektas-efend-turbes
  2.  https://hacibektasmobil.com/gezirehberi/bektas-efendi-turbesi/

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder