Aya Paraskevi Kilisesi, Tarabya, İstanbul
Hasköy'de Baçtar ve Çançan sokaklarının arasında Azize Paraskevi'ye adanmış Rum Ortodoks kilisesidir. Romalı zengin bir ailenin üç kızından en büyüğü olan Paraskevi, ailesinin ölümünden sonra hıristiyan olmuş ve bütün mallarını fakirlere dağıtarak Roma çevresinde hıristiyanlığı yaymağa çalışmıştır. Hıristiyanların takip edildiği bu yıllarda İmparator Antoninus Pius (138-161) emriyle tutuklanmış ve başı kesilerek 26 Temmuz'da öldürülmüştür. Hıristiyanlığın kabulünden sonra ilk azizelerden kabul edilmiş ve bakire olduğu için "Parthenomartis" unvanın almıştır.Çocuk sahibi olmak isteyen kadınlara ve göz hastalığına uğrayanları iyi ettiğine inanılır ve öldürüldüğü gün olan 26 Temmuz yortu günü olarak kabul edilmiştir.
Yüksek duvarların çevrelediği bir avlu içerisinde yer alan kilise,ilk yapılışı Eflak voyvodası Konstantin Brankovanos (1654-1714) tarafından 1692'de inşa edildiği kitabesinde yazılıdır. Daha evvelce kilisenin bulunduğu yerde aynı adı taşıyan bir ayazmanın bulunduğu 1583 ve 1604 listelerinde yazılı olduğu gibi 1652'de İstanbul'a gelen Antakya Patriği'nin katibi Paulus da raporunda bu ayazmadan bahsetmektedir.
Bu kilise harap olduğundan Patrik Konstantinos zamanında (1830-1834) zamanında yeni baştan inşa edilmiş olup günümüze gelen kilise bu tarihe aittir. Üç nefli bazilika planında olan yapı kaba yonu taşı ve tuğladan inşa edilmiş olup yarı sıvalıdır. Nefleri kare şeklinde ahşap taşıyıcılar ayırmaktadır. Naosa giriş yuvarlak tuğla kemerlidir. Apsis içten yarım yavarlak kubbe olup genel örtü sistemi dışarıdan kırma çatıdır. Apsis ve iki yandaki hücreleri kapsayan ahşap ikonastasis sütuncuklarla bölümlere ayrılmış olup içerisinde büyük çerçevelerin çevrelediği Meryem ve çocuk İsa, İsa, aziz ve azizelerin portreleri yağlıboya ile resmedilmiştir. Daha küçük çerçevelerin içinde ise İhncil'den sahneler vardır. Narteksin üzerindeki galeri "L" şeklinde olup naosdan çıkılır. Avluda sonradan yapılmış mermerden ikizli açıklıkları olan baldaken tarzındaki üzeri kubbeli kare şeklindeki yüksek çan kulesi kilise ile mimari bakımdan bir bütünlük teşkil etmez. Avluda ayrıca kilise görevlilerine ait binalar vardır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder